Τον 19ο αιωνα στη Βορεια Αμερικη συναντουμε την μεγαλυτερη επιδραση της κανναβης. Μια πληθωρα προϊοντων κανναβης αρχισε να εμφανιζεται σε αμερικανικα φαρμακεια, συμπεριλαμβανομενων ακομα και ετοιμων τσιγαρων γαρνιρισμενων με κανναβη, που προτεινονταν ως ευεργετικα στους ασθματικους. Συνεχισε επισης η ψυχαγωγικη χρηση της κανναβης εξ αιτιας της περιεργειας του συγγραφεα Fitz Huge Ludlow που ειχε διεγερθει απο τις αναφορες για τη Λεσχη των Χασισοποτων στο Παρισι, και αποφασισε να επιχειρησει ο ιδιος καποια ερευνα. Κρατησε σημειωσεις απο τις δικες  του εμπειριες  με κανναβη, που δημοσιευσε σε μορφη βιβλιου το 1857.
Το παθος της Αμερικης για την κανναβη τροφοδοτηθηκε περαιτερω μεσα απο τη Philadelphia’ s Centennial Exposition του 1876. Επροκειτο για ενα Τουρκικο Περιπτερο Χασις, οι επισκεπτες του οποιου προσκαλουνταν να γευτουν μια τζουρα ναργιλε. Το θεαμα ειχε τεραστια επιτυχια με πληθος κοσμου να συρρεει εκει. Μεσα σε μια δεκαετια καθε αμερικανικη πολη διεθετε καποιο αναλογο καταστημα. Εκτος απο τη Φιλαδελφεια παρομοιες αδελφοτητες αναπτυχθηκαν και σε αλλες πολιτειες, οπως το Σικαγο, η Νεα Ορλεανη, η Νεα Υορκη και η Βοστονη. Μεχρι το 1880 υπολογιζοταν οτι υπηρχαν περισσοτερες απο 500 τετοιες μονο στη Νεα Υορκη.
Το χρονικο της απαγορευσης
Η Αμερικη  πρωτοστατησε και στην απαγορευση της. Η πληθωρα των πλεονεκτηματων και οι πολυποικιλες εφαρμογες καθιστουσαν την κανναβη υπολογισιμο ανταγωνιστη των προϊοντων πολλων βιομηχανικων κλαδων (πετρελαιοειδη, οινοπνευμα, καπνος, χημικα φαρμακα, χαρτοπολτος κ.α.), που συνεργαστηκαν στενα για να πετυχουν την απαγορευση της. Μεχρι τα τελη της δεκαετιας του 1930, η κανναβη ηταν αδιαμφισβητητα καθιερωμενη ως αξιολογο και ακινδυνο θεραπευτικο μεσο που συγκεντρωνε την επιδοκιμασια και την εκτιμηση του ιατρικου κοσμου: Μεχρι το 1937, το βασικο Εγχειριδιο Φαρμακοποιιας και το Εθνικο Συνταγολογιο των ΗΠΑ, αναφερει την ως ακινδυνο φαρμακο καταλληλο για ενα ευρυτατο φασμα ασθενειων. Αλλα το 1937 θεσπιστηκε ο νομος Marihuana Tax Act, με τον οποιο ουσιαστικα ποινικοποιηθηκε η καλλιεργεια, η κατοχη, η χρηση και η εμπορια της Ινδικης Κανναβης και των παραγωγων της.
Τα κρισιμα  χρονια για την απαγορευση της κανναβης ηταν η περιοδος 1930-1937, που σφραγιστηκαν απο τα παρακατω γεγονοτα. Το 1930 δημιουργηθηκε το «Ομοσπονδιακο Γραφειο Ναρκωτικων». Μεχρι το 1932 η φαρμακοβιομηχανια ειχε τη δυνατοτητα να παραγει μαζικα χημικα προϊοντα. Το 1933 εγινε η αρση της Ποτοαπαγορευση και το αλκοολ αρχισε και παλι να πουλιεται ελευθερα. Εγινε εφικτη η κατασκευη μηχανων για την παραγωγη χαρτιου απο δασικη ξυλεια. Τελος την ιδια εποχη εγινε δυνατη η μαζικη εισαγωγη στην αγορα των προϊοντων της πετροχημικης βιομηχανιας και του ναϊλον. Για ολους αυτους τους λογους η κανναβη επρεπε να βγει απο την μεση κι ετσι απαγορευτηκε ως «επικινδυνο ναρκωτικο». Οι Αμερικανοι χρηστες της κανναβης επρεπε πλεον να περασουν στην παρανομια και να κωδικοποιησουν τη συμπεριφορα και το λεξιλογιο τους. Ετσι, ο καρτουνιστας Ελζι Σιγκαρ, ο δημιουργος του Ποπαϋ, εβαλε τον διασημο ναυτη του να τρωει δυναμωτικο «σπανακι»: «Σπανακι» (Spinach) ηταν κατα την δεκαετια του 1930 η κωδικη ονομασια της μαριχουανας.

Παραλληλα στην Ελλαδα μετα τη συσταση του Νεοτερου Ελληνικου Κρατους ξεκινησε η καλλιεργεια της κλωστικης κανναβης για εμπορικους σκοπους, μεχρι την τελικη απαγορευση της το 1957. Η χωρα μας μαζι με την Τουρκια και την Αιγυπτο αποτελουσαν σημαντικες εξαγωγικες δυναμεις κανναβης. Η χρηση ηταν ελευθερη και καλλιεργοταν σε προσφορα και αποδοτικα εδαφη οπως αυτα της Πελοποννησου.
Το 1870 οι Νομοι Αρκαδιας και Αργολιδας  πρωτοστατουσαν στην καλλιεργεια της ευφορικης και κλωστικης κανναβης. Η Τριπολη απο τα μεσα του 19ου αιωνα αποτελουσε κεντρο καλλιεργειας και εμποριας της. Μεταναστες απο την Ανατολη, την Αιγυπτο, την Κυπρο με υπουργικη διαταγη, διδαξαν στον Δημο Ορχομενου Μαντινειας τη μεθοδολογια της καλλιεργειας της. Η εφημεριδα της εποχης «Μορεας» αναφερει οτι το 1904 η παραγωγη στη Μαντινεια ανερχοταν στις 5.000.000 οκαδες. Το χασις εξαγονταν στην Αιγυπτο και τη Μεση Ανατολη. Η φημη του το κατετασσε αναμεσα στα καλυτερα του κοσμου. Οι περισσοτερες κατασχεσεις στην Τυνιδα της Τυνησιας ειχαν σφραγιδα ελληνικων εργοστασιων, με κυριοτερο τον οικο «Σταυρου Κοτσακε εν Τριπολει». Υπηρχαν οι ποικιλιες κανναβι και ινδικο κανναβι.
Καθε παραγωγος διεθετε ξεχωριστο διακριτικο σημα για το προϊον του. Ο ελεφαντας για παραδειγμα ηταν σημα του κτηματια Πετρου Καραμανου στο χωριο Στενο. Η ποιοτητα του καθοριζοταν αναλογα με τη χρονια οπως στο κρασι. Ο Γαλλος περιηγητης Henry de Monfreid επισκεφτηκε ο ιδιος την οικογενειακη επιχειρηση Καραμανου στο Στενο για να εμπορευτει κανναβη. Αναφερει οτι υπηρχε οργανωμενο δικτυο Ελληνων, οι οποιοι αναλαμβαναν να συνοδευσουν τους υποψηφιους πελατες και να παρουν τις τελωνειακες αδειες, μαζι με τους απαραιτητους μεταφραστες και τα αναλογα τηλεγραφηματα. Απο το Στενο θα φορτωναν την παραγγελια του στον σιδηροδρομο και απο τον Πειραια, με ελληνικο ατμοπλοιο θα μεταφεροταν στη Μασσαλια. Ο περιηγητης δεν παρελειψε να θαυμασει την εργατικοτητα, το πνευμα οικονομιας, τη μυστικοτητα, τη φιλοξενια των Ελληνων και την ομορφια της ελληνικης φυσης.
Η καλλιεργεια σταματησε εξαιτιας επιμονων πιεσεων της βρετανικης διπλωματιας οτι στο εξης δεν θα αγοραζαν ελληνικη σταφιδα, αν δεν επαυε η καλλιεργεια κι η εξαγωγη χασις. Ο λογος της εκβιαστικης αυτης πολιτικης ηταν οτι με την κυκλοφορια του ινδικου χασις θα αποκομιζαν τεραστια οικονομικα οφελη, αφου η Ινδια ηταν βρετανικη αποικια. Αποτελεσμα της εξωτερικης της πολιτικης ηταν η Ελληνικη Κυβερνηση το 1906 να επιβαλει φορο στην καλλιεργεια χασις και τελωνειακους περιορισμους. Το 1919 η Συνθηκη των Βερσαλλιων ειχε θεσει ως ορο να καταργηθει η καλλιεργεια και εμπορια, λογω εθισμου κι επιβλαβων επιπτωσεων στην υγεια. Η Ελλαδα ακολουθησε τα υπολοιπα ευρωπαϊκα κρατη και με το νομοθετικο διαταγμα της 7/11/1925 θεσπιστηκε η απαγορευση εμποριου χασις για δεκα χρονια, εως την 1η Ιανουαριου 1936. Κατα συνεπεια αρχισε να μειωνεται το εργατικο δυναμικο στα κανναβοεργαστηρια και οι καλλιεργητες στη Μαντινεια αρχισαν να καλλιεργουν αλλα ειδη. Μετα τη δικτατορια του Μεταξα επεβληθησαν σκληρα μετρα με αποτελεσμα να σταματησει οριστικα η καλλιεργεια κι εμπορια χασις. Στις εκλογες του 1920, οταν ηρθε στην Τριπολη για την προεκλογικη περιοδεια ο Λεβιδαιος Αλεξανδρος Παπαναστασιου, υπουργος της Κυβερνησης Βενιζελου, οι συμπατριωτες του τον παρακαλεσαν να βοηθησει στην αναστολη της αποφασης του νομου της απαγορευσης καλλιεργειας χασις. Ο διακεκριμενος πολιτικος οχι μονο δεν ενηργησε θετικα στο αιτημα των συμπατριωτων του, αλλα συνεστησε στον Νομαρχη να επιβαλει πιο αυστηρα μετρα.
Αξιζει να σημειωθει πως στην ελληνικη βιβλιογραφια, αναφερεται στο Μεγα Λεξικον της Ιατρικης του 1929 «ως τοπικον καταπραϋντικον η κανναβις ενδεικνυται ιδιως επι πονους του στομαχου τους οποιους μεγαλως καταπραϋνει, ως υπνοφορον και γενικον καταπραϋντικον χρησιμοποιειται επι αϋπνιας, ημικρανιας, νευρωσεων και διαφορων παραλυσεων».
Τελικα το 1932 σταματα η νομιμη καλλιεργεια ινδικης κανναβης, παραγωγη και εξαγωγη χασις με το νομο 5539 της 15/23 Ιουνιου 1932 «περι μονοπωλιου των ναρκωτικων φαρμακων και του ελεγχου αυτων». Εκει καθοριζονται ποια ειναι τα ναρκωτικα, των οποιων η εισαγωγη και η πωληση «ειναι αποκλειστικο δικαιωμα του κρατους», ενω τιθεται ρητα απαγορευση καλλιεργειας και κατοχης ινδικης κανναβης.

Του Θανου Κιαχιδη – healthandcannabis.gr
Περιοδικο The Green Greeks – τευχος 05 / Φεβρουαριος 2019

Πηγες
Γιωργος Οικονομοπουλος, Ψυχεδελικα η Ψυχοδηλωτικα,  Κοινοτητα, 1980
Ηλιας Πετροπουλος, Αγιο Χασισακι, Νεφελη 1987
Κλεανθης Γριβας, Κανναβη, Μαριχουανα, Χασις, Εκδοτικη Θεσσαλονικης, 2006
Κλεανθης Γριβας, Πλανητικη Κυριαρχια και Ναρκωτικα: Τα Ναρκωτικα ως Εργαλειο της Αμερικανικης Εξωτερικης Πολιτικης, Ιανος, 2006
Κλεανθης Γριβας, Αντισταση στην Εποχη του Τιποτα, Ιανος 2006
Γιωργος Σταμκος, Mind Control: O Πολεμος για τον Ελεγχο του Νου, Αγνωστο, 2005
Γιωργος Σταμκος , Ψυχεδελεια & Ψυχοτροπα ,  Αγνωστο, 2006
Nick Jones, Spiffs: Α Celebration of Cannabis Culture, Chrysalis impact, 2003
Canavaccio: Κειμενα Περι της Ηδονιστικης Δρογης, Εκδοσεις Heteron, 2009